Güncelleme: 25/12/2023
Fotoğraf: Dilek Necioğlu Örken
Esansiyel tremor (ET) hareket tremoruna yol açan nörolojik bir hastalıktır. ET’un birincil semptomu, genellikle yemek yeme, yazma veya bir nesneye uzanma gibi hareketler sırasında kollarda ve ellerde ortaya çıkan genellikle iki taraflı titremedir. Bazen bir tarafta diğer taraftan (sağ ya da sol) daha belirgin olabilir. En sık kollar etkilenmekle birlikte, ET baş, ses ve vücudun diğer kısımlarını da etkileyebilir. ET'a neyin yol açtığı çok iyi bilinmemektedir. Ancak ailede kuşaktan kuşağa geçiş olduğu bilinmektedir. ET genellikle tehlikeli bir durum değildir, ancak zamanla kötüleşebilir ve bazı kişilerde günlük yaşamı etkileyecek kadar şiddetli olabilir. ET bazen Parkinson Hastalığı (PH) ile karışabilir.
Buna karşın, PH’da tremor tipik olarak ilk başta tek taraflı olarak ortaya çıkar ve genellikle kişi istirahat halindeyken mevcuttur. Çoğunlukla başı, sesi veya el yazısını etkilemez, ancak el yazısında küçülme olabilir (mikrografi). PH ayrıca ET'de olmayan yavaşlık, sertlik (rijidite), kambur duruş ve yürüme sorunları gibi başka semptomlara da neden olur. Her iki durum da ilerleyicidir.
ET hayatın herhangi bir döneminde, çocuklukta dahi başlayabilir. Ama daha sıklıkla genç erişkinlikte ve daha ileriki yıllarda görülür.
ET hayatı tehdit edici değildir ancak bulgular zamanla kötüleşebilir. Titreme şiddetli hale gelirse bir fincanı ya da bardağı içindekileri dökmeden tutmak, dökmeden yemek yemek, makyaj yapmak ya da traş olmak, okunaklı bir şekilde yazmak zor olabilir.
ET tanısı koyduğum hastalarıma genellikle yılda bir kez kontrole gelmelerini ve muayenedeki değişikliklerin takip edilmesi gerektiğini tavsiye ederim. İlerleyici olmasına rağmen genelde tehlike yaratan bir hastalık olmadığı için hastalarımız bu kontrolleri aksatma eğiliminde olurlar.
Neurology Clinical Practice 'de 10 Mayıs'ta yayınlanan bir çalışmaya bu kontrollerin neden aksatılmaması gerektiğini bize gösteriyor. Bu çalışmaya göre, esansiyel tremoru (ET) olan hastalarda Parkinson hastalığı (PH) insidansı, kontrol gruplarından önemli ölçüde daha yüksek bulundu. Yeni çalışmada, ET'li 193 hasta 4.1 yıl izlenmiş ve yedisi (% 3,6), takip süresi boyunca ET'den Esansiyel Tremor-Parkinson Hastalığına (ETPH) dönüşmüştür.
