Güncelleme: 07/01/2022
İşitme azalması ve kulak çınlaması diğer bir deyimle tinnitus, çok sık görülen belirtilerdir. Günlük yaşamda iletişimi etkileyecek boyutta işitme azalması 60-70 yaş sonrası insanların %50’sinde ve 85 yaş üstü insanların ise %80’ninde görülür. Klinik olarak belirgin süreğen tinnitus %10-15 oranında görülür ve insidansı tıpkı işitme bozukluğu gibi yaşla artar. Kulak çınlamasına sıklıkla işitme azalması da eşlik eder. Normal seslere tahammül edememe olarak tanımlayabileceğimiz hiperakuzi daha nadirdir ama o da tinnitusla ilişkili olabilir.
Fotoğraf: Dilek Necioğlu Örken
Tinnitus zil sesi, cır cır böceği sesi, vınlama ya da hışırtı şeklinde olabilen ses algısıdır. Tinnitus bir hastalık değil bir bulgudur ve çoğu vakada altta yatan neden bulunamaz. Çoğu kişi (toplumun %12-30’u) tinnitusu deneyimler ancak sadece %0,5-3’ü bu durumu rahatsız edici bulur. Görülme sıklığı yaş ile artar. Çoğu tinnitus sübjektiftir yani hastadan başka kimse duyamaz. Daha nadir görülen objektif tinnitus ise genellikle kulak yakınındaki damarsal ya da mekanik nedenlerle ortaya çıkar ve uygun yöntemlerle muayene eden tarafından da işitilebilir.
Tinnitus genellikle iç kulakta bulunan işitme hücrelerinin hasarı nedeni ile ortaya çıkar. Hücreler hasar gördüğünde beyne yolladıkları uyarılar değişir. Bu hücrelerdeki hasar bazen geçicidir ancak kulak çınlaması kalıcı olabilir. Bazen tinnitus nedeni kulak ile ilgili olmayabilir. Temporomandibüler eklem (çene eklemi) hastalıkları, ciddi anksiyete ve boyun yaralanmaları da tinnitusa neden olabilir.
Risk faktörleri işitme azalması, ilerleyen yaş, erkek cinsiyet, gürültüye maruz kalma, aile öyküsü, çene eklemi sendromu, öztaki tüpü disfonksiyonu, dış kulak yolunda kir birikmesi, hipertansiyon, şeker hastalığı ve ototoksik bazı ilaçların kullanılmasıdır.
Pulsatil tinnitus kalp atışı ile eş zamanlı kulak çınlamasıdır. Hem atar damar hem toplar damar anomalileri pulsatil tinnitusa neden olabilir. Pulsatil tinnitus tirotoksikoz, anemi, gebelik gibi kalp atımını arttıran nedenlerle ortaya çıkabilir ve altta yatan neden düzeltildiğinde ortadan kaybolur.
Kulak çınlamasının genellikle tedavisi mümkün değildir. Ancak doktorunuz çınlama ile daha kolay yaşamanıza yarayacak ilaçlar ve teknikler önerebilir.
