Güncelleme: 22/02/2023
Radyolojik izole sendrom (RİS) kişinin hiçbir alakalı öykü ve yakınması olmadan, başka bir nedenle çekilmiş beyin ya da omurilik manyetik rezonans görüntülemesinde (MRG) tamamen rastlantısal olarak saptanan ve multiple skleroz (MS) düşündüren lezyonlar için kullanılan tanımlamadır. MRG genellikle baş ağrısı ya da travma gibi alakasız bir nedenle yapılmıştır.
Fotoğraf: Dilek Necioğlu Örken
Böyle bir kişide MRG’nin yapıldığı sırada daha ileri incelemeler yapılması gerekmez. Ancak kişide MS düşündürecek klinik bulguların gelişimi açısından takip önemlidir. Bazı uzmanlar bazı kişilere lomber ponksiyon ile beyin omurilik sıvısı incelemesi önerirler.
Radyolojik izole sendromlu kişilerin multiple skleroza dönüşme riski vardır, ancak bu konuda bilgi sınırlıdır. MS gelişmesi için risk faktörleri:
1. Genç yaş
2. Erkek cinsiyet
3. Boyun ve sırt bölgesinde omurilik lezyonları
4. MRG’de zamanda yayılım olması (Yani yeni lezyonlar ya da kontrast madde ile boyanan lezyonlar olması).
5. MRG’de lezyon yükünün fazla olması
6. MRG’de beyin kabuğunda lezyon olması
7. BOS’ta oligoklonal bant görülmesi
8. Görsel uyandırılmış potansiyelin bozuk olması
9. Bilgi işleme hızı ve dikkat gibi bazı bilişsel işlevlerin etkilenmiş olması
10. Radyolojik izole sendrom saptanan kişilerin yaklaşık %30’unda MS gelişir. Bu kişilerin %12’sinde de MS primer progresif tiptedir.
Alternatif tanıları düşündürecek bulgular ise migren ya da kronik baş ağrısı, epileptik nöbet, tekrarlayıcı bulgular, psikiyatrik bulgular, çok belirgin bilişsel bozukluklar, kafa travmasıdır. Bu durumlarda RİS tanısından şüphe duyulmalı ayrıntılı ayırıcı tanı araştırmaları yapılmalıdır.
Kişi her 6 ayda bir ya da herhangi bir yakınması olduğunda ayrıntılı nörolojik muayene ve 5 yıl boyunca yılda 1 MRG ile takip edilir.
