Güncelleme: 24/03/2021
NÖROLOJİDE DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR:
VERTEBROBAZİLER YETMEZLİK
Günlük pratiğimizde çoğumuzun karşısına “Her iki vertebral arterin toplam debisi 200ml’nin altında olup vertebrobaziler yetmezlik ile uyumludur” şeklinde yazılmış vertebral arter Doppler raporu gelmiştir. Bu tamamen yanlış, hiçbir geçerliliği olmayan, terk edilmesi gereken ve sadece bizim ülkemize özgü bir radyolojik rapor yazma şeklidir. Peki gerçekte vertebrobaziler yetmezlik (VBY) nedir?
Fotoğraf: Dilek Necioğlu Örken
VBY açık, net tanı kriterleri olmayan tartışmalı bir klinik antitedir. Terim vertebrobaziler arterlerin suladığı alanda az kanlanmaya bağlı geçici nörolojik bulguları tanımlamaktadır. Dolayısıyla VBY aslında arka sistem geçici iskemik atağından farklı bir klinik tablo değildir. Ve de vertebrobaziler arterlerdeki darlığın neden olduğu aterotromboembolizme, kalp kaynaklı embolizme ya da küçük damar tıkanıklığına bağlı olabilir. Bu nedenle de aslında VBY terimi gereksizdir.
Vertebrobaziler sistemde geçici iskemik olay yaşayan bir kişide 90 gün içinde inme gelişme olasılığı %22’dir. Bu yüksek risk nedeni ile doğru tanı konup, doğru tedavi başlanmalıdır.
Vertebrobaziler iskemiyi düşündüren bulgular sersemlik hissi ve bayılma, tek taraflı kol bacak güçsüzlüğü, dizartri dediğimiz peltek konuşma, baş ağrısı, çift görme ve bulantı/kusma olabilir. Ancak bazen arka sistem iskemileri taraf bulgusu olmadan sadece genel bir güçsüzlük, sersemlik hatta bayılma gibi bulgularla ortaya çıkabilir. Bu nedenle kardiovasküler risk faktörleri olan bir kişi bu müphem bulgularla bile gelse ayırıcı tanıda arka sistem iskemisi mutlaka düşünülmelidir.
